Botoks (botulinum toksini), toprak, göller, ormanlar ve memelilerin ve balıkların bağırsak yolları da dahil olmak üzere doğada her yerde bulunan belirli bir bakteri türü olan Clostridium Botulinum tarafından sentezlenen bir nörotoksindir. Doğal olarak oluşan Clostridium botulinum bakterileri ve sporları genellikle zararsızdır. Sorunlar yalnızca sporlar dönüştüğünde ve hücre popülasyonu arttığında ortaya çıkar. Bir noktada bakteri, botulizmden sorumlu ölümcül nörotoksin olan botulinum toksini üretmeye başlar.
Bununla birlikte, Botoks terapötik bağlamda uygun bir şekilde kullanıldığında güvenlidir ve çok az yan etkisi vardır. Üreticiler Botox enjeksiyonlarını çok küçük dozlarda botulinum toksini ile yaparlar. İlaç kasları geçici olarak felç edebilir, bu da çeşitli kas veya sinir rahatsızlıkları olan kişiler için faydalı olabilir. Tıbbi amaçlar için çoğunlukla A tipi ve çok nadiren B tipi kullanılır.
Botoks neden uygulanır?
Nörotoksinler sinir sistemini hedef alan maddelerdir. Kas kasılmasını uyaran sinir sinyalizasyon süreçlerini bozarlar. Böylece ilaç geçici kas felcine neden olur. Herhangi bir kasın kasılması için sinirler, sinir uçlarının kas hücreleriyle buluştuğu noktada asetilkolin adı verilen kimyasal bir haberci salgılar. Asetilkolin kas hücreleri üzerindeki reseptörlere bağlanır ve hücrelerin kasılmasına veya kısalmasına neden olur. Botoks enjeksiyonları asetilkolin salınımını önleyerek kas hücrelerinin kasılmasını durdurur.
Botulinum toksininin kozmetik uygulamaları
Botoksun ana kullanım alanı yüzdeki kırışıklıkların görünümünü azaltmaktır.
Botoks enjeksiyonu dünyadaki en popüler kozmetik prosedürlerden biridir. Etkileri geçicidir, tedavinin türüne bağlı olarak 3- 12 ay sürer.
İnsanlar genellikle yüzün aşağıdaki bölgelerine Botoks enjeksiyonu yaptırmak isterler:
- kaşlar arasında kaş çatma çizgileri veya glabellar çizgiler olarak adlandırılan kırışıklıklar
- göz çevresinde kaz ayağı olarak bilinen kırışıklıklar
- alında yatay kırışıklıklar
- ağız köşelerindeki çizgiler
Araştırmalar Botoksun göz altındaki koyu halkaları iyileştirip iyileştiremeyeceğini göstermemiştir, ancak bu yönde denemeler ve çalışmalar yapılmaktadır.
Bazı insanlar saçlarının görünümünü iyileştirmek için Botoks'u da denemektedir. Ancak bunun işe yaradığına dair çok az kanıt vardır.
Botoksun tıbbi uygulamaları
Sağlık uzmanları, çoğu nöromüsküler sistemi etkileyen çeşitli tıbbi durumları tedavi etmek için botulinum toksini kullanır. Örnekler şunları içerir:
- Kas kontraktürleri: Serebral palsi gibi bazı nörolojik durumlar uzuvlarda spastisiteye neden olabilir. Botoks enjeksiyonları yapılarak bu spastisitenin üstesinden gelinebilir.
- Servikal distoni: Bu ağrılı durumda boyun kasları istemsiz olarak kasılarak başın bükülmesine veya garip bir pozisyona dönmesine neden olur.
- Göz tembelliği: Göz tembelliğinin en yaygın nedeni, gözün konumlandırılmasından sorumlu kaslardaki dengesizliktir.
- Hiperhidroz: Bu durumda, sıcaklık yüksek olmadığında ve fiziksel efor sarf edilmediğinde bile aşırı terleme meydana gelir.
- Kronik migren: migren baş ağrıları ayda 15 veya daha fazla gün boyunca en az 4 saat süren kişilerde
- Mesane disfonksiyonu: Botoks enjeksiyonları, aşırı aktif mesanenin neden olduğu idrar kaçırmayı azaltmaya yardımcı olabilir.
- Blefarospazm: Botoks enjeksiyonları, göz çevresindeki kontraktürü veya kas seğirmesini hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Fazla kiloluyken: Mideye botulinum toksini (Botox) uygulaması, midenin belirli bölgelerine endoskopik olarak botulinum toksini enjeksiyonuna dayanan nispeten yeni bir kilo verme yöntemidir. Bu yöntemde mide kaslarının kasılması sınırlandırılarak mide boşalma süresi geciktirilir ve bu da iştah kaybına yol açar. Böylece kilo azaltımı sağlanır.
Bazı kişiler, henüz etkisi kanıtlanmamış diğer durumlar için Botoks yaptırmaktadır:
- alopesi
- çok fazla tükürük salgılanmasını içeren sialore
- sedef hastalığı
- avuç içlerini ve ayak tabanlarını etkileyen dishidrotik egzama
- anismus, anal kas disfonksiyonu
- postherpetik nevralji
- vulvodini, vajinada belirgin bir nedeni olmayan ağrı ve rahatsızlık
- Kan dolaşımını etkileyen Raynaud hastalığı
- akalazya, yutkunmanın zor olduğu bir boğaz problemi
Prosedür
Prosedür sırasında
Klinisyenler botulinum toksinini, tozu salin içinde seyrelterek ve doğrudan nöromüsküler dokuya enjekte ederek kullanırlar. Botoks enjeksiyonları genellikle bir doktorun ofisinde yapılır. Doktor ince bir iğne kullanarak deri veya kas içine az miktarda botulinum toksini enjekte eder. İhtiyaç duyulan enjeksiyon sayısı, tedavi edilen alanın büyüklüğü de dahil olmak üzere birçok faktöre bağlıdır. Çoğu kişi işlem sırasında fazla rahatsızlık hissetmez.
İşlemden sonra
Tedavi edilen bölgeleri 24 saat boyunca fırçalamayın veya masaj yapmayın. Bu, toksinin başka bir bölgeye yayılmasını önlemeye yardımcı olabilir. İşlemden hemen sonra normal aktivitelerinize dönebilirsiniz.
Sonuçlar
Toksinin etkili olması ve tam etkilerini göstermesi 7 gün kadar sürer. Bunlar tedaviye bağlı olarak 3- 12 ay sürebilir. Etkiyi sürdürmek için düzenli takip enjeksiyonları gerekecektir.
Botulinum toksini uygulamasının riskleri
Botoks enjeksiyonları deneyimli bir profesyonel tarafından yapıldığında nispeten güvenlidir. Olası yan etkiler ve komplikasyonlar şunlardır:
- Enjeksiyon bölgesinde ağrı, şişme veya morarma
- Baş ağrısı veya grip benzeri semptomlar
- Sarkık göz kapakları veya belirgin kaşlar
- Çarpık gülümseme veya salya akıtma
- Kuru gözler veya aşırı yaşarma
Çok düşük bir ihtimal olsa da, enjeksiyondaki toksinin vücuda yayılması mümkündür. Bu etkilerden herhangi biri işlemden saatler ila haftalar sonra ortaya çıkarsa doktorunuzla iletişime geçmelisiniz:
- Kas zayıflığı
- Görme sorunları
- Konuşma veya yutma problemi
- Nefes alma ile ilgili sorunlar
- Mesane kontrolünün kaybı
İnsanlar hamilelik veya emzirme döneminde veya ilaca veya bileşenlerinden herhangi birine karşı alerjik reaksiyon göstermişlerse botulinum toksini kullanmaktan kaçınmalıdır.
Botoks sadece doktor gözetiminde kullanılmalıdır. Yan etkilerden kaçınmak için enjeksiyonların tam olarak yerleştirilmesi önemlidir. Botoks tedavisi yanlış uygulandığında tehlikeli olabilir.
Nitelikli ve uygun şekilde sertifikalandırılmış bir doktor, prosedür hakkında size tavsiyelerde bulunabilir ve ihtiyaçlarınıza ve sağlığınıza en uygun olup olmadığını belirlemenize yardımcı olabilir.
Son dört ay içinde herhangi bir Botoks enjeksiyonu yaptırdıysanız doktorunuza söyleyiniz. Ayrıca kas gevşetici, uyku hapı veya alerji ilacı kullanıp kullanmadığınızı da söyleyin. Kan sulandırıcı ilaçlar alıyorsanız, kanama veya morarma riskini azaltmak için enjeksiyondan birkaç gün önce bunları almayı bırakmanız gerekebilir.
Bu makale sadece bilgilendirme amaçlıdır ve bir hekime danışmanın yerine geçmez. Bir sağlık sorunu olması durumunda bir uzmandan yardım alın.
ZIC Medical Carragee, durumunuzda uzmanlaşmış ve Botoks tedavilerini uygulama deneyimi olan bir doktor için size tavsiyede bulunabilir.
Daha fazla bilgi için bizimle iletişime geçin!
