Dr. Luger hiperlipidemi hastalığı hakkında konuşuyor.
Dr. Anton Luger,
endokri̇noloji̇ uzmani
Hiperlipidemi nedir?
Bu, kanda yüksek lipit seviyelerine yol açan bir durumdur. "Kötü kolesterol" (LDL) ve "iyi kolesterol" (HDL), toplam kolesterol ve trigliseritler dahil olmak üzere farklı kolesterol türlerinin düzenli olarak ölçülmesi gereklidir.
Kabul edilebilir kolesterol seviyeleri nelerdir?
LDL-kolesterolün kabul edilebilir üst sınırı, ateroskleroza neden olabilecek yaş, diyabet, böbrek hastalığı, yüksek tansiyon ve aile öyküsü gibi risk faktörlerine bağlıdır.
Hiperlipidemide değerler nelerdir?
Eşlik eden kardiyovasküler hastalığı olmayan hastalar için LDL-kolesterol için üst referans sınırı 130 mg/dL ve toplam kolesterol için 190 mg/dL'dir. Trigliseritler için bu değer 150 mg/dL'nin altında olmalıdır.
Hiperlipidemiye yol açan faktörler nelerdir?
Obezite, hiperlipidemiye yol açabilen başlıca nedenlerden biridir. Kötü beslenme ve fiziksel aktivite eksikliği de kan lipitlerinin yükselmesine katkıda bulunur ve hiperlipidemi gelişimi için en riskli faktörlerden biri genetik yatkınlıktır.
Hangi belirtiler yüksek lipid içeriğine işaret eder?
Bu durumu düşündürecek herhangi bir belirti olmadığından, kandaki yağ seviyesinin yüksek olup olmadığını belirlemek için bir kan testi gereklidir. Aşırı kilolu olmak yaygın bir işarettir, ancak hiperlipidemi ile bağlantılı olması gerekmez.
Trigliserit ve kolesterol seviyelerinin hangi süre boyunca test edilmesi gereklidir?
Eşlik eden risk faktörleri olmayan hastalarda kolesterol için ilk taramanın yaklaşık 35 yaşında yapılması önerilmektedir. Takip muayenelerinin her beş yılda bir yapılması önerilir. Kan lipid düzeyleri yüksek olan kişilerde tedavi reçete edilir ve 3 ay sonra testler tekrarlanır. Bundan sonra her yıl seviyelerin test edilmesi gerekir.
Yüksek yağ nelere yol açabilir?
Yüksek seviyelerdeki 'kötü kolesterol' felç, kronik böbrek hastalığı ve periferik arter hastalığı gibi bir dizi hastalığa katkıda bulunabilir. Bazı hastalarda miyokard enfarktüsü riskiyle birlikte ateroskleroz gelişebilir. Trigliseritlerin 500 mg/dL'nin üzerindeki yüksek seviyelerinde, vücutta enzim eksikliğine ve diyabet gelişimine yol açabilen pankreas iltihabı (pankreatit) riski vardır. Bu durum hasta için hayatı tehdit edici de olabilir.
Yüksek lipit ve trigliserit seviyeleri ile başa çıkmanın yolları nelerdir?
Yüksek trigliserit seviyeleri gözlendiğinde, alkol alımının durdurulması özellikle önemlidir. Yüksek kolesterol vakalarında, hastanın az miktarda karbonhidrat ve yağ içeren gıdalar alması tavsiye edilir. Aşırı kilolu veya obeziteye yatkın kişilerde, sağlıklı bir diyete ek olarak aktif bir yaşam tarzı önerilir. Böyle bir program takip edilerek yüksek kan lipit seviyeleri nispeten hızlı bir şekilde düşürülebilir.